Bougada Project: Όταν η μπουγάδα στα μπαλκόνια της Αθήνας γίνεται εικαστικό project

Σαν εξέλιξη της δράσης παρουσιάζεται τώρα το Bougada Project, ένα εικαστικό πρότζεκτ όπου εννέα καλλιτέχνες κρεμούν τα έργα τους στα μπαλκόνια πολυκατοικιών ώστε να φωτογραφηθιύν σαν άλλες μπουγάδες, δημιουργώντας έτσι μια σειρά εφήμερων εγκαταστάσεων που –άλλοτε έντονα, άλλοτε χιουμοριστικά και άλλοτε διακριτικά, σχεδόν ανεπαίσθητα– έρχονται σε απρόσμενο διάλογο με τον περιβάλλοντα χώρο.

Το σύνολο των φωτογραφιών που συλλέχθηκαν στην πρώτη φάση του πρότζεκτ αποτελεί ντοκουμέντο μιας άτυπης, συλλογικής open air έκθεσης, θα λέγαμε, το οποίο αναρτάται στο διαδίκτυο σταδιακά: Κάθε Πέμπτη, έχοντας ήδη ξεκινήσει από τις 29 Οκτωβρίου, οι φωτογραφίες ανεβαίνουν στο Facebook και το Instagram του πρότζεκτ.

«Κάθε μπουγάδα είναι γεμάτη στοιχεία που προδίδουν τη δική της ξεχωριστή ιστορία», λέει η εικαστικός Θεοδώρα Μαλάμου και επιμελήτρια του προτζεκτ, «από αυτές που κρύβουν πίσω τους οικογενειακή φροντίδα ακόμα και υπό αντίξοες συνθήκες μέχρι εκείνες που υποδεικνύουν ιστορίες μετανάστευσης και συνεχούς μετακίνησης, κάθε εικόνα είναι μοναδική».

Βλέποντας τις πρώτες φωτογραφίες που έχουν ανέβει, θυμάμαι το διάστημα που πέρασα στο Πόρτο, περισσότερο ως τουρίστας παρά ως φοιτήτρια Erasmus. Περπατάγαμε για ώρες, τότε, και φωτογραφίζαμε τις απλωμένες μπουγάδες, οι οποίες ως αξιοθέατο κυμάτιζαν με ρυθμό. Ήταν σαν θεατρικό σκηνικό. Πλένουν καθημερινά και μαζεύουν τα ρούχα απ’ τα σχοινιά μόνο όταν είναι να απλώσουν τα επόμενα, μη τυχόν και μείνουν τα καλώδια κενά και αδειάσει η πόλη από χρώμα.

Οι μπουγάδες της Αθήνας δεν έχουν αυτή τη γραφικότητα. Ούτε θέλουν να είναι όμορφες. Είναι το αποτύπωμα των πολλών και διαφορετικών κατοίκων στην πόλη τους· μια παραφωνία η οποία εν τέλει «γίνεται ισχυρό συστατικό της ταυτότητας της πόλης χωρίς η ίδια να το γνωρίζει», όπως σχολιάζει η Θεοδώρα.

«Η εικόνα της μπουγάδας είναι από τις πιο χαρακτηριστικές στις παλιές αστικές και νυν πολυπολιτισμικές γειτονιές κάτω από την Πατησίων και αντικατοπτρίζει έντονα τις συνεχείς αλλαγές που επιφέρει η ζύμωση παλαιότερων και νέων κατοίκων», σημειώνει η Θεοδώρα Μαλάμου.

Μάλιστα , στην Αθήνα το άπλωμα στα εξωτερικά μέρη των μπαλκονιών απαγορεύεται με αστυνομική διάταξη. Στις λιγότερο φωτογενείς, πολυπολιτισμικές περιοχές του αστικού κέντρου, τα απλωμένα ρούχα καλύπτουν τις προσόψεις κτιρίων βγάζοντας τη γλώσσα στον κανονισμό. Γεμίζουν μπαλκόνια και παράθυρα με κάθε πιθανό τρόπο, προδίδοντας έμμεσα πληροφορίες για τους ιδιοκτήτες τους.

«Η αγάπη για την περιοχή όπου γεννήθηκα και ζω και η ανάγκη να καταγράψω με κάποιο τρόπο την εικόνα της οδήγησαν στο Bougada Project», εξηγεί η εικαστικός. «Η εικόνα της μπουγάδας είναι από τις πιο χαρακτηριστικές στις παλιές αστικές και νυν πολυπολιτισμικές γειτονιές κάτω από την Πατησίων και αντικατοπτρίζει έντονα τις συνεχείς αλλαγές που επιφέρει η ζύμωση παλαιότερων και νέων κατοίκων». Μιμούμενα τον τρόπο απλώματος των μπουγάδων, τα έργα των εικαστικών που δημιουργήθηκαν τοποθετούνται σε μπαλκόνια και βεράντες της περιοχής, ορατά στους κατοίκους και τους περαστικούς.

«Ωστόσο, η πραγματοποίηση μιας βόλτας στην περιοχή θέλει προσεκτικό σχεδιασμό για να μην γίνει ενοχλητική, μετατρέποντας τους κατοίκους και τις κατοικίες τους σε αξιοθέατα», προειδοποιεί η Θεοδώρα Μαλάμου θέλοντας να ξορκίσει κάθε υπόνοια gentrification. «Μην ξεχνάμε ότι σε μια παραμελημένη περιοχή ένα καλλιτεχνικό πρότζεκτ δεν είναι –προφανώς– κάτι δεδομένο και χρειάζεται χρόνο για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη και να γίνουν σαφείς οι καλές προθέσεις. Το πρώτο βήμα έγινε ήδη και σε ένα δεύτερο δρώμενο ενδεχομένως να μπορέσει να προχωρήσει περαιτέρω».

Στο Bougada Project συμμετέχουν οι Μαρία Βαρελά, Μαρίνα Βελησιώτη, The Callas, Μαριλία Κολυμπίρη, Σοφία Κουλουκούρη, Eleanor Lines, Θεοδώρα Μαλάμου, Ειρήνη Μπαχλιτζανάκη και Ίρις Πλαϊτάκη.

Πηγή: www.athinorama.gr