Ιφιγένεια εν Ταύροις στην Επίδαυρο

Επηρεασμένος από τη συγκυρία που ζούμε, ο σκηνοθέτης βρήκε το ιδανικό όχημα για να τονίσει την αξία της επανένωσης με το κοινό στις θεατρικές σκηνές, που τόσο καιρό έμειναν κλειστές.

Από τους πιο τραγικούς κύκλους της αρχαιότητας είναι αυτός της οικογένειας των Ατρειδών, με την Ιφιγένεια να κρατά τα ηνία της ιστορίας, και το μύθο της να βρίσκει δύο φορές δραματική υπόσταση. Η «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» τη βρίσκει στην Ταυρίδα, όπου έχει καταφύγει χάρη σε ένα σύννεφο, σταλμένο από τη θεά Άρτεμη, μετά την προσπάθεια του πατέρα της Αγαμέμνονα να τη θυσιάσει, ακολουθώντας τις εντολές του μάντη Κάλχα, προκειμένου να φυσήξει ούριος άνεμος και να αποπλεύσει ο στόλος των Αχαιών από την Αυλίδα για την Τροία. Εκεί, στη μακρινή Ταυρίδα (τη σημερινή χερσόνησο της Κριμαίας), η Ιφιγένεια ως ιέρεια της Αρτέμιδας είχε το καθήκον να εξαγνίζει όσους ξένους έφταναν στις ακτές και θανατώνονταν ως θυσία στη θεά. Όταν ένα βράδυ, ανάμεσα στους αιχμαλώτους, βρίσκει τον αδελφό της Ορέστη, τον σώζει από βέβαιο θάνατο, δραπετεύοντας και η ίδια μαζί του. Η συνάντηση των δύο χαμένων αδελφών, κομβικό σημείο της υπόθεσης, και η δυναμική έκφραση συναισθημάτων που προκαλεί, είναι τα σημεία στα οποία εστιάζει ο Γιώργος Νανούρης, ο οποίος επιλέγει την τραγωδία του Ευριπίδη (σε μετάφραση Γιώργου Ιωάννου) για την παρθενική του σκηνοθεσία στην Επίδαυρο.

Ένα καλά ζυγισμένο ρόστερ συντελεστών

Ο σκηνοθέτης, ύστερα από μήνες θεατρικής αφωνίας, βλέπει στην αναγνώριση των δυο αδελφών που υποφέρουν από τις αντινομίες της κοινωνίας, την ιδανική ευκαιρία να κάνει το προσωπικό του σχόλιο γι’ αυτά που μας ενώνουν και μας φέρνουν πιο κοντά. «Η Ιφιγένεια, προκειμένου να δραπετεύσει από τη βάρβαρη Χώρα των Ταύρων, σκαρφίζεται ένα τέχνασμα: διαδίδει ότι υπάρχει ένα μίασμα στη χώρα και ο μόνος τρόπος για να σωθούν οι άνθρωποι από αυτό είναι να μείνουν κλεισμένοι στα σπίτια τους.

Στο σήμερα, για πρώτη φορά ύστερα από πολύ καιρό, επιτρέπεται, επιτέλους, να βγούμε από τα σπίτια μας και να συναντηθούμε – εμείς στη σκηνή και εσείς στις κερκίδες», δηλώνει ενθουσιασμένος. Έχει ιδιαίτερη συναισθηματική και σημειολογική σημασία για τον ίδιο –και μεγάλο ενδιαφέρον για εμάς τους θεατρόφιλους– το γεγονός ότι στην παράσταση ενός έργου που μιλά για την αδελφική αγάπη και την αφοσίωση θα συναντηθούν τρεις λαμπεροί καλλιτέχνες τους οποίους θεωρεί οικογένεια και έχουν συμμετάσχει σε κάποιες από τις μεγαλύτερες σκηνοθετικές επιτυχίες του: η Λένα Παπαληγούρα (Ιφιγένεια), ο Μιχάλης Σαράντης (Ορέστης) και η Χάρις Αλεξίου (Αθηνά). Αυτά που τους φέρνουν κοντά είναι, αφενός, το αίσθημα ασφάλειας και, αφετέρου, ο κοινός κώδικας επικοινωνίας, ο οποίος βοηθάει στην εμβάθυνση και την ελευθερία που απαιτεί η θεατρική δημιουργία. Σε σημαντικούς ρόλους, επέλεξε ακόμα δύο άξιους ηθοποιούς με τους οποίους έχει συνεργαστεί λιγότερο στο παρελθόν, τον έμπειρο στην τραγωδία Νίκο Ψαρρά (Θόας) και τον ταλαντούχο Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη (Αγγελιαφόρος). Για πρώτη φορά συνεργάζεται με τον Προμηθέα Αλειφερόπουλο (Πυλάδης), την Κίττυ Παϊταζόγλου (Κορυφαία Χορού) και έξι πρωτοεμφανιζόμενα κορίτσια, τις Νικόλ Κουνενιδάκη, Μαρία Κωνσταντά, Άννα Κωνσταντίνου, Δανάη Πολίτη, Βιβή Συκιώτη και Αρετή Τίλη, που απ’ ό,τι μαθαίνουμε θα μας μαγέψουν με το a capella τραγούδι τους.

Κινητήριος δύναμη της παράστασης, η υποβλητική μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου, με την οποία ο χαρισματικός συνθέτης και ηθοποιός θέλησε να παραπέμψει σε μια ιεροτελεστία. Όπως εξηγεί ο ίδιος, «η ιδέα της μουσικής της παράστασης προέκυψε από τη συνομιλία μου με τον Γιώργο Νανούρη σε σχέση με έναν Χορό, ο οποίος ακολουθεί την Ιφιγένεια. Πρόκειται για μια ατελείωτη προσευχή, που στην ουσία ήταν και η δική μας προσευχή, των συντελεστών και των ηθοποιών, σε σχέση με αυτό που ζούμε και αυτό που θέλουμε: να ενωθούμε πάλι με το κοινό».

Ο σκηνοθέτης Γιώργος Νανούρης

Ο Γιώργος Νανούρης είναι ο σκηνοθέτης της περίφημης «Κατερίνας» του Κορτώ, που έκανε απανωτά sold out επί έξι χρόνια. Είναι εκείνος που μας αποκάλυψε το υποκριτικό ταλέντο μιας σπουδαίας καλλιτέχνιδας, της Χαρούλας Αλεξίου, στον συγκινητικό βιογραφικό μονόλογο το «Χειρόγραφο». Στοχαζόμενος θεωρητικά, πάντα ανήσυχος και τολμηρός, ξεχωρίζει για την ιδιαίτερη ποιητικότητα που διαθέτουν οι σκηνοθεσίες του. Από έναν τέτοιο δημιουργό δεν μπορεί παρά να περιμένει κανείς μια ουσιαστική «ανάγνωση» και υποκριτική καθοδήγηση στο ανέβασμα της ευριπίδειας «Ιφιγένειας εν Ταύροις».

i Προπώληση: εκδοτήρια Φεστιβάλ Αθηνών, aefestival.gr, tickets.aefestival.gr | Η παράσταση θα περιοδεύσει στα ανοιχτά θέατρα της Αθήνας: Θέατρο Βράχων 12/7, Θέατρο Πέτρας 14/7.

Συντάκτρια: Μαρία Κρύου
Πηγή: www.athinorama.gr